Balkan şavaşının henüz başlamadığı ama ayak seslerinin duyulduğu 1910 yılı baharı. Bir yıl önce Sultan 2.Abdülhamit’i darbeyle düşürüp Osmanlı yönetimini ele geçiren İttihat ve Terakkî Partisi iktidarda. Aşağıdaki resimde Bulgar sınırında çatışmada şehit düşen askerimiz için şehit düştüğü yerde yapılan mezar var. Şehidimiz henüz gömülmüş. Gazi askerlerimiz, şehidimiz için okunan Kuran’ı tâzimle dinliyorlar. Resmin yayınlandığı Servet-i Fünun Gazetesi haberinde, çabucak yapılan şehidimizin mezarının birkaç yılda yok olacağı endişesi içinde. Devamında, halbuki Bulgarların ölen askerleri için büyük harcamalarla abide mezarlar yaptıklarını ve yüzyıllar sonraya kalarak anılacakları belirtiliyor. Bu nedenle gazete, bizim şehitlerimizin de unutulmaması için mezarlarının bir anıt mezara dönüştürülmesi kampanyası açmış. Osmanlıya ve İslâm medeniyetine karşı yükselen bu savaş abidelerinin artması ve savaşmaları için Balkan ülkelerine büyük para ve silah yardımı yapan Avrupa’nın sömürgeci ülkeleri, artık yüzyıllarca “Osmanlı Barışı” içinde yaşayan bölgeyi tahakkümü altına almak için büyük bir savaşı başlatmak üzere. Balkan savaşlarının başlamasından kısa bir müddet sonra bu kez Ortadoğu’da Müslüman Arapları Osmanlı’ya karşı ayaklandırmayı başaracak olan Avrupa’nın savaşçı güçleri, Osmanlı coğrafyasını parçalayıp hükmetmek ve sömürmek için Birinci Dünya Savaşı’nı çıkartmak üzere. Taraflar ise durumu değerlendirmekten bî haber, anıt mezarlar peşinde. rnAskerimiz ise görevini yapmış ve en güzel makama ulaşmış. Arkadaşları da şehidimize son görevlerini yerine getiriyorlar. Ona ve binlerce şehit ve gazimizin ruhuna Fatiha. Ama tarafları barış ve sükûna kavuşturacak, medeni bir dünyada insanca yaşamaya davet edecek akl-ı selîm nerede? (Prof. Dr. Ahmet KALA).rn